BÀI 9: TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂM

BÀI 9: TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC

ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂM

I – Lực. Cân bằng lực
      1. Lực
          Lực là đại lượng đặc trưng cho tác dụng của vật này lên vật khác mà kết quả là gây ra gia tốc
cho vật hoặc làm cho vật bị biến dạng. C1
       2. Cân bằng lực

          Các lực cân bằng là các lực tác dụng đồng thời vào cùng một vật mà không gây ra gia tốc cho
vật.
          VD1: Quyển sách đang để trên bàn, chiếc quạt treo trên trần nhà…
       3. Lực là đại lượng Vectơ
           Lực là đại lượng Vectơ vì lực có điểm đặt, phương, chiều và cường độ (độ lớn) xác định.
           Đường thẳng chức Vectơ lực gọi là giá của lực.
        4. Hai lực cân bằng
            Là hai lực có cùng điểm đặc, cùng phương, ngược chiều và cùng độ lớn. C2
        5. Đơn vị của lực là Niutơn (N).

II – Tổng hợp lực
        1. Định nghĩa
            Tổng hợp lực là phép thay thế các lực tác dụng đồng thời vào cùng một vật bằng một lực có
tác dụng giống hệt như các lực ấy.
            Lực thay thế đó gọi là hợp lực.
         2. Quy tắc hình bình hành
             Nếu hai lực đồng quy làm thành hai cạnh của một hình bình hành thì đường chéo kẻ từ điểm
đồng quy biểu diễn hợp lực của chúng.
              - Về mặt toán học:  $$\underset{F}{\rightarrow} = \[\underset{F_{1}}{\rightarrow}$$  +  $$\underset{F_{2}}{\rightarrow}$$

              - Độ lớn của hợp lực được xác định bởi công thức:

với \alpha = ( $$\underset{F_{1}}{\rightarrow}$$ ; \[\underset{F}{\rightarrow} )
C4

III – Điều kiện cân bằng của chất điểm
      Muốn cho một chất điểm đứng cân bằng thì hợp lực tác dụng lên chất điểm phải bằng 0.

IV – Phân tích lực
       1. Định nghĩa
           Phân tích lực là thay thế một lực bằng hai hay nhiều lực có tác dụng giống hệt như lực đó.
           Lực thay thế gọi là lực thành phần.
       2. Cách phân tích lực
           VD2: Phân tích lực F thành hai lực thành phần  F1 và F2 theo hai phương cho trước là On và Om.
            Chú ý: Ta chỉ phân tích được lực khi đã biết rõ phương của hai lực thành phần.
            VD3: Cho hai lực đồng quy có giá hợp với nhau một góc 30* và có độ lớn lần lượt là F1=F2=20N. Hãy xác định véctơ hợp lực của hai lực trên.

              VD4: Cho một lực có độ lớn F=50N và có phương, chiều như hình vẽ.
a. Hãy phân tích lực đó thành hai lực thành phần theo phương ngang
và phương thẳng đứng.
b. Tính độ lớn F1 và F2.

             


             VD5: Một vật được treo vào góc tường bởi hai đoạn dây OA và OB như hình vẽ. Cho biết vật có trọng lượng P=20N, dây OA và OB làm với nhau một góc 120*. Tính lực căng tác dụng vào dây OA và OB.